De handel in Duits steengoed in Dordrecht en Rotterdam speciaal in relatie tot Engeland 1575-1675

De handel in Duits steengoed in Dordrecht en Rotterdam speciaal in relatie tot Engeland 1575-1675

Adri van der Meulen (selectie van en bijschriften bij de afbeeldingen Sebastiaan Ostkamp)

Paperback, 68 pp. SPA Uitgevers 2021

Dit verhaal is eerder verschenen in Assembled Articles VI.
Rijnlands steengoed is een goed omschreven keramiektype dat vanaf het einde van de 19de eeuw tot nu het onderwerp is geweest van talrijke kunsthistorische en archeologische studies, en dus ook de inhoud van veel publicaties bepaalde. Deze bij hoge temperaturen gebakken en daardoor nauwelijks waterdoorlatende keramiek (vandaar de naam steengoed) werd vanaf de 14de eeuw geproduceerd in verschillende centra rond de stad Keulen, die ook het belangrijkste handelscentrum was; daarom werd dit type keramiek ook wel ‘Keulse potten genoemd, ongeacht de plaats van productie.
Het steengoed werd vanaf de 16de eeuw geëxporteerd naar de hele toenmalig bekende wereld en diende enerzijds als alledaags gebruiksvoorwerp voor alle klassen van de samenleving, maar met zijn rijke renaissance- en barokke decors stond het ook op de tafels van de adel, de clerus en de rijke bourgeoisie. Met name Nederland was niet alleen een belangrijke afnemer, maar ook handelspartner voor grootschalige (overzeese) afzet, bijvoorbeeld richting Engeland, maar ook daarbuiten.
Terwijl de overgrote meerderheid van eerdere publicaties vooral ging over technologische en kunsthistorische ontwikkelingen in de individuele productiecentra of soms over archeologische aspecten vanuit het oogpunt van de consumenten, presenteren Adri van der Meulen en Paul Smeele (1937-2015) hier voor het eerst een uitgebreide en fundamentele studie over de Handel in Rijnlands steengoed. Op basis van archiefmateriaal uit Dordrecht en Rotterdam documenteren ze niet alleen de handelsroutes en -praktijken die toen gebruikelijk waren, maar ook het ongelooflijke netwerk van deze bedrijfstak in de context van de algemene historische en politieke ontwikkelingen van die tijd.
Op sommige plaatsen stelt deze verhandeling ons in staat diep in menselijke tragedies te kijken. Al met al vormt deze publicatie een nieuw belangrijk stukje van de puzzel van Rijnlands steengoed, die ondanks alle inspanningen nog steeds onvolledig is. Deze publicatie is niet alleen wetenschappelijk relevant , maar ook spannend om te lezen.