Amsterdamse pakhuizen 16de - 20ste eeuw

Hans Bonke

Paperback, 253 pp.Zeer rijk geïllustreerd. De Walburg Pers 2011.

Amsterdam is dé stad van het oude pakhuis bij uitstek. In vergelijking tot hofjes of grachtenhuizen kregen deze eenvoudige en sobere bedrijfsgebouwen tot nog toe weinig aandacht, terwijl ze toch een belangrijk aandeel uitmaken van het totaal aantal Amsterdamse monumenten van vóór 1800. De schaalvergrotende moderne pakhuizen van na de opening van het Noordzeekanaal in 1876 werden door kunsthistorici lang bestempeld als architectonische wangedrochten zonder enige waarde. Maar dát veranderde door de opkomst van industriële archeologie en de toenemende interesse voor jongere bouwkunst. De populariteit van pakhuizen steeg in de jaren 1960, toen veel moderne pakhuizen een herbestemming kregen als multifunctioneel woon- en werkgebouw.
Tot nog toe gold een uitgave uit 1928 – in het Duits, nota bene – als standaardwerk over dit onderwerp. De rijk geïllustreerde uitgave Amsterdamse pakhuizen 16de–20ste eeuw echter biedt een actueel, gedegen en zeer toegankelijk overzicht van de complete geschiedenis van deze onopvallende, maar prachtige oude bedrijfsgebouwen in de hoofdstad. De nadruk ligt daarin niet op de kunsthistorische benadering, maar op de bouwkundige en sociaal-economisch geschiedenis van de pakhuizen in relatie tot stadsontwikkeling. Ook degenen die ze bevolkten krijgen ruime aandacht: de pakhuisknechten en havenarbeiders. Inclusief catalogus en plattegrond, waarop de 500 nog bestaande pakhuizen staan aangeven. Een staalkaart van bijna vijf eeuwen pakhuisbouw in Amsterdam.