Een klooster in oorlogstijd. ABN 89

Tijdens een sanering van niet gesprongen explosieven uit de Tweede Wereldoorlog in de voormalige tuin van het klooster van de Paters Sacramentijnen aan de Heyen­daalseweg in de Nijmeegse wijk Brakkenstein zijn veel archeologische sporen en vondsten aangetroffen. Naast zaken die met het klooster in verband kunnen worden gebracht zijn ook resten gevonden die licht werpen op het verblijf van achtereenvolgens Duitse, Amerikaanse, Britse en Canadese milititairen op het kloosterterrein.

De alleroudste vondst is een vuurstenen Keilmesser, die tussen 130.000 en 40.000 jaar geleden in de bodem is beland. Veel jongere sporen en vondsten geven inzicht in de ontwikkeling van het terrein tussen het midden van de 18e eeuw en de zomer van 1943. De resten van dug outs, schutterputten en kuilen en de daarin aangetroffen voorwerpen gunnen ons samen met drie dagboeken een kijk op het leven in en rond het klooster in de daarop volgende twee jaar. Het meeste imponerende grondspoor is een grote uit munitiekisten opgebouwde dug out met vier door zelfgebouwde kachels verwarmde kamers. Tussen de vondsten zitten veel zaken van militaire aard, zoals wapens en onderdelen van tanks en carriers. Sommige van deze voorwerpen laten zien welke eenheden in het klooster verbleven. Daarnaast laten de vele flessen zien dat de soldaten regelmatig bier dronken om stress en verveling te verdrijven. De soldaten zorgden waar mogelijk goed voor hun persoonlijke hygiëne en het uiterlijk, zoals een zelfgebouwde douche, tandenborstels, scheergerei, verpakkingen van Brylcreem en kammen laten zien. Opvallend zijn verschillende souvenirs die zowel de Duitse als geallieerde soldaten bij zich hadden. Ook laten parfumflesjes, broches en een make-updoosje zien dat vrouwen de soldaten bezochten.

Na het vertrek van de Canadezen kunnen de Paters Sacramentijnen vanaf april 1945 de schade aan hun bezit gaan opnemen. Deze is zeer groot zo blijkt uit documenten uit het kloosterarchief, alsook uit de in hun tuin gevonden voorwerpen.